Dnia 24 stycznia 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wydał wyrok ?I S/Bk 1832/17, w którym podjęto kilka istotnych kwestii dotyczących dokumentacji podatkowej, w tym poruszono temat analiz porównawczych dla transakcji poręczeń.
Przedmiotowy wyrok dotyczył spółki, która w latach 2012-2014 udzielała poręczeń spłaty zobowiązań z umów kredytowych, zawartych pomiędzy bankiem a podmiotem powiązanym ze spółką. Transakcje poręczenia za lata 2012-2013 dokonano bez wynagrodzenia, natomiast w 2014 r. wynagrodzenie zdaniem sądu zostało znacząco zaniżone. Istota sporu w tym zakresie sprowadzała się do prawidłowego ustalenia wysokości dochodów spółki z tytułu poręczenia spłaty zobowiązań podmiotu powiązanego wobec banków.
Zdaniem sądu oszacowanie wartości poręczenia przez organ podatkowy zostało przeprowadzone zgodnie z przepisami, według metody porównywalnej ceny niekontrolowanej. Organy podatkowe wystąpiły do 12 podmiotów zajmujących się profesjonalnym udzielaniem poręczeń kredytów bankowych o przekazanie informacji w zakresie wysokości prowizji i opłat stosowanych w 2014 r przy udzielaniu poręczeń przedsiębiorcom. Z uzyskanych informacji wynikało, że jedynie 2 podmioty z ww. 12 udzielały poręczeń na warunkach zbliżonych do tych jakie wynikały z umów poręczeń pomiędzy spółką a jej podmiotem powiązanym. Zaznaczono, że w przedmiotowej sprawie za wiarygodne i miarodajne źródło porównania mogą stanowić tylko informacje od instytucji finansowych dotyczące poręczeń udzielanych bezterminowo.
Odnosząc się do zarzutów spółki, że oszacowanie opierało się na zbyt ogólnych danych, nie uwzględniających porównywalnych transakcji jakie ustaliłyby pomiędzy sobą podmioty niepowiązane oraz że nie uwzględniało każdorazowo, indywidualnej sytuacji finansowej podmiotów, ich ratingów czy przyjętych zabezpieczeń sąd zaznaczył, że w jego ocenie przyjęta metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej jest uzasadniona okolicznościami sprawy. Zmierza do ustalenia podstawy opodatkowania w sposób zbliżony do rzeczywistej oraz została oparta na logicznym rozumowaniu, solidnych i racjonalnych założeniach. Świadectwem tego jest uwzględnienie średniej prowizji pobieranej przez banki w 2014 r w związku z udzieleniem poręczeń kredytów na warunkach zbliżonych ? czas i wartość ? do poręczenia udzielonego przez spółkę podmiotowi powiązanemu. Podkreślono, że organy podatkowe uwzględniły najniższą prowizję stosowaną przez banki dlatego przyjęcie takich a nie innych, porównywalnych wartości prowizji nie może być poczytywane za krzywdzące dla spółki.
W opinii sądu organy podatkowe zgromadziwszy obszerny materiał dowodowy (informacje ?z 12 instytucji finansowych zajmujących się profesjonalnym udzielaniem poręczeń) prawidłowo ustaliły stan faktyczny sprawy. Następnie poddały ten materiał swobodnej, zgodnej z doświadczeniem życiowym ocenie, na podstawie której zaprezentowały logiczne uzasadnione wnioski.
W ocenie ICT uzasadnienie próby badawczej składającej się z dwóch podmiotów jest niewystarczające z punktu widzenia trendu wynagrodzeń na rynku. Zasadnym byłoby zbudowanie liczebniejszej próby badawczej na podstawie dodatkowych ofert otrzymanych ?z banków lub na podstawie bazy danych zawierającej wynagrodzenie rynkowe w badanej branży.
Autor: Paweł Rosiński ? Konsultant podatkowy
