Na dzień 1 stycznia 2022 r. planowane jest wejście w życie przepisów, zgodnie z którymi podmioty powiązane (w rozumieniu przepisów o cenach transferowych[1]) przekazujące za granicę odsetki, należności licencyjne oraz dywidendy przekraczające łącznie 2 000 000 zł na rzecz tego samego podatnika, aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania lub zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku u źródła będą mogły wybrać jedną z trzech poniższych opcji[2].

Opinia o stosowaniu preferencji[3]

Przekazując należność za granicę, uprawniony podmiot może wystąpić do organu podatkowego z wnioskiem o wydanie opinii o stosowaniu preferencji wskazując, iż wypełnia warunki określone w art. 21 ust. 3-9 lub art. 22 ust. 4-6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako UoCIT).

Posiadanie opinii umożliwi podmiotom zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku lub zastosowanie preferencyjnych stawek (w zależności od kategorii przychodu i/lub treści umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) w okresie 36 miesięcy od jej wydania lub krócej w przypadku zmiany warunków formalnych/faktycznych zawartych we wniosku o wydanie opinii. Koszt opinii to 2 000 zł. Organ jest zobligowany wydać opinię o stosowaniu preferencji bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia wpływu wniosku do organu podatkowego (de facto 6 miesięczny termin może zostać dodatkowo przedłużony dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu – stosownie do przepisu art. 139 §  4 Ordynacji podatkowej).

Oświadczenie[4]

Skorzystanie z możliwości zapłaty podatku w obniżonej stawce lub zastosowane zwolnienia jest możliwe także za pomocą złożenia oświadczenia do organu podatkowego. W oświadczeniu wnioskodawca wskaże, że spełnił regulacje zawarte w art. 26 ust. 7a UoCIT. Oświadczenie podmioty będą składać najpóźniej w dniu dokonania wypłaty należności i będzie ważne do momentu upływu drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono to oświadczenie. Po upływie drugiego miesiąca w celu dokonywania kolejnych wypłat należności korzystających z preferencyjnego opodatkowania, podmioty będą zobligowane do potwierdzenia spełnienia warunków wskazanych w art. 26 ust. 7a UoCIT.

Wniosek o zwrot podatku

Podmioty, które nie złożą wniosku o wydanie opinii o stosowaniu preferencji będą zobligowane do zapłaty podatku w wysokości 20% (odsetki i należności licencyjne) oraz 19% (dywidendy). W celu odzyskania zapłaconego podatku skalkulowanego na podstawie przepisów szczególnych UoCIT lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, uprawniony podmiot będzie mógł wystąpić o jego zwrot.

Organ podatkowy po zweryfikowaniu warunków formalnych zawartych we wniosku (art. 28 b ust. 4 UoCIT) dokona zwrotu podatku bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia wpływu wniosku o zwrot podatku. Termin ten będzie mógł być dodatkowo przedłużony stosownie do art. 139 §  4 Ordynacji podatkowej i/lub do czasu zakończenia weryfikacji wniosku o zwrot podatku w ramach kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego, w tym kontroli podatkowej na terytorium państwa siedziby podatnika dla celów podatkowych.

Przedmiotowe przepisy pozwalają zatem organom podatkowym na przewlekłe prowadzenie postępowania o zwrot podatku. Podmiot składając wniosek o zwrot podatku powinien mieć na uwadze uprawnienia organu podatkowego do pogłębionej weryfikacji wniosku i zwrotu podatku nawet po upływie kilku lat.

W kontekście procedury zwrotu podatku, w uzasadnieniu do ustawy wprowadzającej zmiany[5], która modyfikuje zakres przedmiotowy i podmiotowy procedury zwrotu podatku obejmując nią jedynie podmioty powiązane (w rozumieniu przepisów o cenach transferowych) dokonujące zapłaty odsetek, należności licencyjnych i dywidend za granicę nie wyjaśniono przesłanek takiego rozwiązania. Jakkolwiek uzasadnieniem do objęcia należności pasywnych (odsetek, należności licencyjnych)  procedurą zwrotu podatku, a tym samym weryfikacją rzeczywistego właściciela należności może być treść raportu OECD[6] (Action 4. Limitation on Interest Deduction) wskazującego na możliwe nieprawidłowości przy tej kategorii przychodów, to w uzasadnieniu do projektu ustawy brak jest wyjaśniających przesłanek dotyczących zakresu podmiotowego. Wydaje się zasadnym wyjaśnienie w uzasadnieniu do projektu proponowanego podejścia. Jednocześnie rozważenia mogłaby wymagać kwestia zmiany zakresu podmiotowego. Niezasadnym wydaje się w kontekście weryfikacji rzeczywistego właściciela objęcie procedurą zwrotu (a zatem także weryfikacją rzeczywistego właściciela) należności przekazywanych do podmiotów powiązanych bez względu na miejsce siedziby/zarządu odbiorcy należności i podmiotów zależnych.

Wydaje się, iż uprawnienie organu do prowadzenia  kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego, w tym kontroli podatkowej na terytorium państwa siedziby podatnika dla celów podatkowych a także długi termin oczekiwania na zwrot podatku mogą spowodować, iż skorzystanie z tej procedury przez podmioty powiązane poprzedzone zostanie analizą ryzyka i korzyści i ograniczyć się może jedynie do szczególnych przypadków (przykładowo zastępczo w sytuacji oczekiwania na opinię o stosowaniu preferencji).

Autor: Michał Mika – Starszy konsultant podatkowy

[1] Art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

[2] Stosownie do przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 25 czerwca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – tzw. Polski Ład.

[3] Opinia o stosowaniu preferencji będzie miała zastosowanie także dla podmiotów niepowiązanych.

[4] Oświadczenie będzie miało zastosowanie także dla podmiotów niepowiązanych.

[5] Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – tzw. Polski Ład.

[6] Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ang. Organisation for Economic Co-operation and Development).