Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 2a podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 przychodów z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze ustala się w wysokości 20% przychodów.

Dotychczasowe wątpliwości budził obowiązek rozliczenia podatku u źródła przez podatnika, który nabył usługi ubezpieczenia. Organy interpretacyjne stały na stanowisku, że świadczenia wynikające z umów ubezpieczenia stanowią świadczenie zbliżone względem świadczeń wynikających z umów gwarancyjnych, wobec czego Organy twierdziły, że umowy ubezpieczenia stanowią przedmiot opodatkowania podatkiem WHT. Wspomniane stanowisko wyrażone zostało m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 2 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.25.2022.2.AW, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której wskazano, że: „Skoro udzielanie gwarancji należy do czynności ubezpieczeniowych, to należy uznać, że świadczenia te mają podobny charakter (mimo iż pojęcie usług ubezpieczeniowych jest pojęciem znacznie szerszym od gwarancji). Istotą świadczenia zarówno ubezpieczyciela (w przypadku umów ubezpieczenia), jak i gwaranta (w przypadku umów gwarancji) jest obowiązek spełnienia określonego świadczenia (przez gwaranta lub firmę ubezpieczeniową), w związku z zaistnieniem wskazanego w umowie zdarzenia. W konsekwencji powyższego wskazać należy, że o możliwości zaklasyfikowania usługi do świadczeń podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym wystarczające jest, że usługa jest świadczeniem o podobnym charakterze do świadczeń wymienionych w treści art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT”.

Odrębne stanowisko w kwestii umów ubezpieczenia zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 maja 2023 r. sygn. II FSK 1295/20, w którym wskazano, że: „W świetle powyższego należy stwierdzić, że umowa, której treść odpowiada essentialia negotii umowy ubezpieczenia, określonym w art. 805 § 1 k.c., nie jest “świadczeniem o podobnym charakterze” do gwarancji w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 2a u.p.d.o.p. W konsekwencji podmioty wskazane w art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p. nie mają obowiązku pobierać jako płatnicy podatku u źródła od przychodów uzyskiwanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 u.p.d.o.p., z tytułu świadczenia usługi ubezpieczenia.” Wskazać należy, iż powyższy wyrok ugruntowuje dotychczasową linię orzeczniczą sądów administracyjnych. Analogiczne stanowisko zostało zawarte w wyroku WSA z dnia 10 lutego 2023 r. sygn. akt I SA/Po 580/22 oraz wyroku NSA z 17 grudnia 2021 r. sygn. II FSK 1155/21.

Czy najnowsze orzecznictwo sądów administracyjnych rozwiewa wszelkie wątpliwości w zakresie braku rozpoznawania obowiązków na podstawie przepisów o WHT w przedmiocie świadczeń wynikających z umów ubezpieczenia?

Niestety organ interpretacyjny nadal nie podziela wykładni przepisów dokonanej przez sądy administracyjne i stoi na stanowisku, że świadczenia wynikające z umów ubezpieczenia podlegają pod przepisy o WHT, czego przykładem jest interpretacja indywidualna z dnia 22 czerwca 2023 r. sygn. 0114-KDIP2-1.4010.163.2023.2.MW, w której Dyrektor KIS wskazał, że „należy stwierdzić, że usługi ubezpieczeniowe są usługami zbliżonymi (posiadającymi pewne cechy wspólne) do gwarancji, a źródło należności z tytułu świadczonych usług ubezpieczeniowych znajduje się na terytorium Polski, zobowiązani będą Państwo zatem do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych, w myśl ww. art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT”.

W związku z powyższym, należy mieć na uwadze, iż potencjalne ryzyko sporu z organami podatkowymi w zakresie opodatkowania świadczeń wynikających z umów ubezpieczenia występuje nadal, a jego korzystne rozstrzygnięcie może nastąpić dopiero na drodze postępowania przed sadami administracyjnymi.

Autor: Karol Klauziński – Doradca podatkowy nr wpisu 14 276