W 2021 roku wprowadzono zmiany w zakresie obowiązków dokumentacyjnych dla transakcji dokonywanych z tzw. ,,rajami podatkowymi”.
Co wprowadzają nowe przepisy?
Z dniem 1 stycznia 2021 r. podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami:
- mającymi siedzibę w raju podatkowym, jeśli wartość transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż kontrolowana przekracza w roku obrotowym 100 000 zł;
- powiązanymi mającymi siedzibę w Polsce lub za granicą, jeśli wartość transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż kontrolowana przekracza w roku obrotowym 500 000 zł, a rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową,
mają obowiązek dołączenia do dokumentacji cen transferowych (local file) uzasadnienia gospodarczego każdej transakcji, które powinno zawierać okoliczności, z których wynika obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, opis spodziewanych korzyści podatkowych i ekonomicznych oraz pozostałe przyczyny gospodarcze transakcji.
Przykłady spodziewanych korzyści podatkowych i ekonomicznych znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 23 grudnia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz.U. 2020 poz. 2413).
Na czym polega domniemanie dotyczące rzeczywistego właściciela?
W zakresie transakcji z podmiotem powiązanym lub niepowiązanym, w sytuacji gdy rzeczywisty właściciel należności ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową stosuje się domniemanie, że rzeczywisty właściciel należności jest podmiotem z raju podatkowego, jeżeli kontrahent z którym podatnik dokonuje transakcji dokonuje bezpośrednio rozliczeń z podmiotem z raju podatkowego. Jak wskazało Ministerstwo Finansów w Projekcie Objaśnień z dnia 2.03.2021 r. chodzi o jakiekolwiek rozliczenia drugiej strony transakcji z podmiotem z raju podatkowego, odbywające się w roku podatkowym podatnika. Pojęcie rozliczeń należy rozumieć jako “uregulowanie jakichkolwiek rachunków (należności/zobowiązań)”.
Aby podważyć takie domniemanie trzeba będzie wykazać, że rzeczywisty właściciel nie jest podmiotem rajowym. Przy weryfikacji rzeczywistego właściciela podatnik powinien wykazać się należytą starannością.
Na czym polega obowiązek dochowania należytej staranności?
Dla dochowania należytej staranności przy dokonywaniu transakcji z podmiotami niepowiązanymi wystarczy pozyskanie od drugiej strony transakcji oświadczenia w formie pisemnej, z którego wynika, że druga strona transakcji nie dokonuje żadnych rozliczeń z podmiotem rajowym, w roku podatkowym podatnika (tu pisaliśmy o tym, jak dochować należytej staranności rozliczając podatek u źródła).
W relacjach z podmiotami powiązanymi dochowanie standardu należytej staranności okaże się trudniejszym zadaniem, ponieważ poza uzyskaniem oświadczenia niezbędna będzie również weryfikacja innych informacji otrzymanych od podmiotu powiązanego. Takie inne informacje to na przykład: dokumentacja cen transferowych, informacja CbC, sprawozdanie finansowe wraz z raportem i opinią biegłego rewidenta, struktura właścicielska, opinia przedstawiciela zawodu zaufania publicznego.
Jeżeli podatnik przy realizacji obowiązku dotyczącego weryfikacji rzeczywistego właściciela dochowa należytej staranności, nie powinny grozić mu negatywne skutki prawne.
Lista państw stosujących szkodliwą konkurencję podatkową znajduje się z w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych z dnia 28 marca 2019 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 600).
Wprowadzone przepisy rozszerzyły zakres transakcji, które będą podlegać obowiązkowi dokumentacyjnemu i wprowadziły nowe obowiązki na niekorzyść podatników.
Autor: Magdalena Świątkiewicz – Konsultant podatkowy
